W demokratycznych państwach muszą istnieć sposoby kontroli wybrańców narodu na ważne stanowiska państwowe, a więc polityków. Z tego powodu posłowie, senatorowie czy obieralni samorządowcy mają obowiązek złożenia rokrocznego oświadczenia majątkowego. Muszą oni rozliczyć się w nim ze swoich rocznych dochodów z wszystkich tytułów (np. prowadzona działalność zawodowa, uposażenie i dieta poselska, dochody z najmu mieszkań i darowizn). W oświadczeniach majątkowych należy też wskazać posiadane przez siebie nieruchomości i inne składniki majątkowe o wartości wyższej niż 10 tysięcy złotych (może być to chociażby samochód, sportowy rower czy jakaś unikalna kolekcja). Dodatkowo politycy powinni wskazać kwotę, jaka znajduje się na ich rachunkach bankowych, a także poinformować naród o zaciągniętych przez siebie kredytach.
Oświadczenia majątkowe są dokumentami jawnymi. Mają one za cel jawnie i klarownie ukazywać obywatelom ile pieniędzy ma konkretny polityk, a przede wszystkim skąd one pochodzą. Jest to pewnego rodzaju mechanizm kontroli, który ma strzec przed korupcją czy wyzyskiwaniem swojego stanowiska do prowadzenia „lewych interesów”. Oświadczenia majątkowe może łatwo i prosto sprawdzić każdy z nas. W przypadku posłów na Sejm RP i posłów do Parlamentu Europejskiego znajdują się one na stronie Sejmu. Przy profilu każdego z 460. posłów widnieje rubryczka zawierająca jego oświadczenie majątkowe w formacie PDF. Analogicznie wygląda to w przypadku senatorów – oświadczenia widnieją na stronie internetowej Senatu. Na witrynach konkretnych urzędów wojewódzkich czy urzędów miasta można natomiast znaleźć oświadczenia majątkowe lokalnych samorządowców: radnych, burmistrzów, wojtów czy prezydentów miast.
Umieszczenie oświadczeń majątkowych w Internecie w praktyce oznacza, że dostęp do nich ma zdecydowana większość obywateli, która zainteresowana jest tym tematem. W przypadku, gdy samemu nie posiada się działające łącza internetowego z pomocą przyjść muszą biblioteki publiczne, gdzie najczęściej istnieje możliwość skorzystania z światowej sieci.